مقدمه
با اینکه اکثر ترندهای مد در خارج از ایران شکل میگیرند و قدمت مد و فشن در غرب بسیار بیشتر است اما جایگاه طراحان ایرانی در مد بینالملل خالی نمانده و تعداد زیادی از طراحان با استعداد و شناخته شدهی ایرانی توانستهاند بازار خود را در جهان پیدا کنند. در صنعت مد رقابت زیادی وجود دارد و طراحان باید خاص باشند تا بتوانند با تلاش در دنیای مد شناخته شوند. اگر بخواهیم لیستی از طراحان ایرانی با استعداد و موفق بنویسیم احتمالا لیست بسیار طولانی خواهد شد. در این مقاله به معرفی پنج طراح موفق ایرانی میپردازیم که کارهایشان در دنیای مد جایگاه ویژهای پیدا کرده است.
نیما بهنود
اگر با برند نیمانی آشنایی ندارید باید بدانید مجموعهای از طراحیهای خاص و بینظیر را از دست دادهاید. نیما بهنود موسس و طراح برند نیمانی است. او در سال 1355 در ایران متولد شده است و دوران نوجوانی خود را در تهران گذرانده است. علاقهی شخصی او به خطاطی سبب شد در همان دوران نوجوانی به همراه دوستانش بر روی لباسها اشعار فارسی را بنویسد و لباسهای خاص طراحی خود را در مهمانیها به نمایش بگذارند. او بعد از مهاجرت به آمریکا در رشتهی مد تحصیل کرد. همچنین در زمینههایی مانند گرافیک و طراحی تجربههای فراوانی کسب کرد.
برند نیمانی ترکیب فوقالعادهای از نمادهای کلاسیک ایران و فشن مدرن است. نیمانی در طرحهای خود از شعرهای فارسی، معماری ایرانی، پول و نقشهی ایران استفاده میکند. بهنود در مصاحبههای متفاوتی که با مجلاتی نیز ووگ، رولینگ استون، ماکسیم و نیویورک تایمز داشته است گفته که سفیر فرهنگ ایران است و این به خوبی در طراحیهای او نیز مشهود است. این برند علاوه بر کیف و کفش، شال و زیورآلات نیز تولید میکند. احتمالا اگر جایی حرف «ه» را ببینید میتوانید به نیمانی مرتبط بدانیدش چراکه ه از امضاهای این برند است.
در سال 2001 همکاری برند Jacob & co و بهنود منجر به ایجاد یک کالکشن جذاب شد. برای تبلیغات این کالکشن کریستیانو رونالدو مدل این کالکشن بود. همچنین نیما با همکاری این شرکت یک مجموعه جواهرات برای کانیه وست طراحی کرده است. به نظر میرسد بهنود و برند نیمانی تازه در آغاز مسیر موفقیت و شهرت بیشتر هستند.
پگاه انوریان
طراح ایرانی آمریکایی، پگاه انوریان، از آن دسته طراحانی بود که خیلی زود علاقهی خود را به طراحی کشف کرد. خیاطی را تنها زمانیکه 6 سال داشت آغاز کرد و در 8 سالگی اولین لباس خود را طراحی کرد. او کودکی خود را در دالاس آمریکا گذرانده است و در زمینهی مد تحصیل کرده است.
اولین کالکشن او در سال 2003 در هفته مد لس آنجلس به نمایش در آمد که توجه زیادی را به خود جلب کرد. اما اولین حضور او در هفتهی مد نیویورک در سال 2007 بود.
مهمترین عامل شهرت او طراحی لباس برای مشاهیر متفاوت مانند بازیگران و خوانندگان بوده است. او برای بسیاری از موزیک ویدیوها لباس طراحی کرده است و به همین دلیل روابط دوستانهای با افراد مشهور دارد. او در کشورهای مختلف از جمله میلان مشغول به کار بوده است و همین امر موجب شده تجربههای متفاوتی کسب کند.
طراحیهای پگاه بیشتر شامل رنگهای تیره میشود چون به نظر او لباسها با این رنگها شیکتر به نظر میرسند. او همچنین اعتقاد دارد که لباسهایش ساده هستند و هر کسی میتواند از آنها استفاده کند. هرچند طرحهای او در جزئیات بسیار دقیق و منحصربه فرداند.
فرناز عبدلی
در سالهای اخیر بسیاری از استایلهای خیابانی دستخوش تغییرات شده و نسبت به 20 سال پیش انتخاب پوشش به خصوص برای زنان بیشتر شده است. به نظر میرسد برندهایی مانند پوشِ ما سهم قابل توجهی در این تغییر داشتهاند. فرناز عبدلی برند پوش را در سال 2011 راهاندازی کرد. قصد او ارائهی لباسهایی متفاوتتر با قبل بود که برای زنان ایرانی قابل پوشیدن باشند.
او متولد سال 1366 در شیراز است. در دانشگاه رشتهی گرافیک را دنبال کرده است اما بعد از اتمام تحصیلش به عنوان عکاس مد برای آژانسهای مدلینگ شروع به فعالیت کرده است. فرناز از مدرسه مد و فشن IET بارسلونا مدرک طراحی خود را گرفته تا کار حرفهای خود را با خلاقیت و دانش کافی آغاز کند.
در سال 1392 زمانیکه او و محمد رضا وجودی کالکشن بهار/تابستان خود را ارائه کردند به شدت مورد توجه رسانههای داخلی و خارجی قرار گرفت. کالکشنی جسورانه که سنتها و فرهنگ زنان ایران را نیز در نظر گرفته بود. اما همه چیز برای برند پوش ساده نبوده. با مورد توجه قرار گرفتن این برند انتقادات در مورد آن نیز آغاز شد. کالکشن پوش را زیادی تحریک آمیز و کارزار فحشای بهاری خواندند. با تمام این اوصاف برند پوش توانسته با دنبال کردن سبک پوشش خیابانی در ایران طرحهایی را ارائه کند که طرفداران زیادی دارد و مورد توجه بسیاری از منتقدان است.
بهناز صرافپور
بهناز صرافپور متولد 1348 در تهران است اما زمانیکه 13 سال داشت به همراه خانوادهاش از ایران مهاجرت کردهاند. او مد را در مدرسهی مد Parsons یکی از بهترین مدارس مد جهان در آمریکا آموخت. در ابتدا کار خود را با کارآموزی برای آنی کلاین آغاز کرد و بعد از آن با راهاندازی برند خودش در سال 2001 و ارائهی کالکشنهایی زیبا نظر بسیاری از جمله آنا ونتور سردبیر مجلهی ووگ را به خود جلب کرد.
موفقیتهای بهناز بسیار زیاد است. او نامزد نهایی اولین جایزهی سالانهی مد Vogue بود و چندین بار نامزد دریافت جایزه Swarovski CFDA برای کالکشن زنانهی آماده پوشیدن(ready to wear) بوده است. او در سال 2013 برندهی جایزهی ملی طراحی برای طراحی مد بوده و در کاخ سفید توسط میشل اوباما مورد تقدیر قرار گرفت.
بهناز با برندهای بزرگی مانند Target، Tiffany & co. ، Lancôme و Hewlett-Packard همکاری کرده است. همچنین آثار بهناز در موزهی FIT در نیویورک و موزه ویکتوریا و آلبرت در لندن و همچنین مجموعه دائمی اسمیتسونیان در واشنگتن دی به نمایش در آمده است.
او برای بسیاری از بازیگران و هنرمندان هالیوودی لباس طراحی کرده است و این طور که به نظر میرسد راه پیشرفت و موفقیت در صنعت مد برای فرد خلاقی مثل بهناز باز و هموار خواهد بود.
بیژن پاکزاد
اگر نگوییم مشهورترین قطعا یکی از مشهورترین طراحان مد ایرانی بیژن پاکزاد است. او در سال 1319 در تهران به دنیا آمد. بیژن در رشتهی مهندسی شیمی تحصیل کرده بود اما بعدا در دانشگاه میلز به علاقهی اصلی خود یعنی مد و فشن پرداخت. او آنقدر باهوش بود تا بتواند سلیقهی خاص افراد ثروتمند را بشناسد و همین باعث شد تا بتواند در زمینهی مد و فشن موفق باشد. تحصیل در زمینهی بازاریابی هم از جمله عواملی بود که باعث شد دانش کافی در زمینه فروش محصول را کسب کند. قبل از مهاجرت به آمریکا بیژن در تهران چند بوتیک مدرن را راهاندازی کرد که جایی برای خریداران متمول ایرانی بود. در 29 سالگی به آمریکا مهاجرت کرد و بوتیک خودش را در آنجا احداث کرد. تقریبا تمام مشتریان بیژن پاکزاد افراد مشهور هستند. او برای افرادی مانند باراک اوباما، رونالد ریگان، ولادیمیر پوتین، آنتونی هاپکینز و تام کروز لباس طراحی کرده است.
یکی از مشهورترین محصولات بیژن عطرهای خاص او با حسی از شرق هستند. در سال 1988 بیژن جایزهی موفقترین عطر مردانه و بهترین پکیج عطر زنانه بنیاد فیفی را دریافت کرد. همچنین در سال 1997 جایزهی بهترین کمپین تبلیغاتی عطر مردانهی فیفی را به دست آورد. موفقیت او در سراسر جهان چشمگیر و فوقالعاده بوده است. بیژن پاکزاد در سال 1390 در دفتر کار خود دچار سکتهی مغزی شد و از دنیا رفت.
به غیر از لیست بالا طراحان ایرانی زیادی در سراسر جهان با خلاقیت خود نظرات مثبت زیادی را به خود جلب کردهاند و در حال حاضر تعداد طراحان ایرانی روبه افزایش است. خلاقیت و تلاش این طراحان میتواند الهامبخش خوبی برای سایر علاقمندان باشد.